การซื้อเสียงเป็นเพียงข้ออ้างไร้สาระที่อันตราย
ผาสุก พงษ์ไพจิตร และ Christ Baker เขียน
ธรรมชาติ กรีอักษร แปล
ภาคิน นิมมานนรวงศ์ ตรวจแก้
การอ้างว่ารัฐบาลปัจจุบันไม่มีความชอบธรรมเพราะชัยชนะจากการเลือกตั้งของ
พวกเขามาจากการซื้อเสียงนั้นถูกกู่ร้องก้องตะโกนมาจากเวทีประท้วงซ้ำแล้วซ้ำ
เล่า ข้ออ้างเช่นนี้ถูกกล่าวซ้ำในบทความหลายชิ้นในบางกอกโพสต์ก่อนหน้านี้
และปรากฏเป็นความเห็นทั่ว ๆ ไปของผู้เขียนจดหมายถึงหนังสือพิมพ์ฉบับนี้
และมันเป็นเรื่องไร้สาระ ไร้สาระและอันตราย
ในช่วงแรกของประวัติศาสตร์การเลือกตั้งไทย
ผู้สมัครรับเลือกตั้งจะยัดเงินให้กับผู้มีสิทธิเลือกตั้งเพื่อสร้างข้อผูก
มัด ครั้นเมื่อผู้เลือกตั้งรับน้ำใจจากผู้สมัครแล้ว
คงดูเป็นการเสียมารยาทหากไม่ทดแทนน้ำใจงาม ๆ ด้วยการลงคะแนนให้
แต่การแลกเปลี่ยนที่ไร้เดียงสาเช่นนี้ไม่ได้มีอายุยืนยาวนัก
หลังจากนั้นไม่นาน
ประชาชนย่อมเรียนรู้ว่าพวกเขาสามารถรับเงินจากผู้สมัครทุกคน
และยังคงกาบัตรเลือกตั้งของตัวเองได้ตามแต่ใจนึก
อย่างไรก็ดี จนกระทั่งถึง ต้นทศวรรษ 2540
ประชาชนทั่วไปยังไม่ได้สนใจการเลือกตั้งมากนัก ในช่วงเวลานั้น
พวกเขาเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทุกสามถึงสี่ปี
โดยเลือกจากรายชื่อบรรดานักธุรกิจร่ำรวยที่ไม่ได้ทำอะไรให้พวกเขามากเท่า
ไหร่ พวกเขาเห็นค่าคะแนนเสียงของตัวเองเพียงน้อยนิด
จึงขายมันเพื่อแลกกับเงิน หรือสาธารณูปการบางอย่าง อาทิ
น้ำประปาหรือการตัดถนน
การเมืองของการเลือกตั้งไม่ได้เป็นเรื่องตื่นระทึกจนหายใจรดต้นคอหรือทำให้
หัวใจตกไปอยู่ใต้ตาตุ่ม ทุก ๆ ครั้งที่มีการเลือกตั้งทั่วไป
กระทรวงมหาดไทยต้องออกมารณรงค์โน้มน้าวให้คนไปใช้สิทธิ์ใช้เสียงของตัวเอง
สถานการณ์เปลี่ยนแปลงอย่างน่าประทับใจเมื่อช่วงเปลี่ยนสหัสวรรษ
ด้วยหลักปฏิบัติใหม่ ๆในรัฐธรรมนูญฉบับ 2540
โดยเฉพาะการเกิดขึ้นของกลไกการกระจายอำนาจให้กับรัฐบาลท้องถิ่นที่มาจากการ
เลือกตั้ง ผู้คนเริ่มไปใช้สิทธิ์เลือกตั้งมากขึ้นและไม่ได้เลือกตั้งเพียง
ส.ส. อย่างเดียวทุก ๆ สองสามปี
พวกเขาไปใช้สิทธิ์กันถึงปีละสองสามครั้งเพื่อเลือก ส.ว. ผู้ใหญ่บ้าน
สมาชิกสภาจังหวัด สมาชิกสภาตำบล และกำนัน
ในการเลือกตั้งส่วนท้องถิ่นเหล่านี้
ประชาชนมักจะเลือกผู้สมัครที่ตัวเองรู้จัก
และสามารถเห็นผลของการเลือกของพวกเขาได้อย่างชัดเจน
การให้การศึกษาถึงเรื่องคุณค่าและอำนาจของคะแนนเสียงด้วยวิธีเช่นนี้มีความ
รวดเร็วและหยั่งลึก
และทักษิณก็แสดงให้ประชาชนเห็นว่าการเลือกตั้งนั้นส่งผลในระดับชาติได้เช่น
กัน