เสวนาชุด 5 ปีรัฐประหาร (1) ธงชัย วินิจจะกูล: สังคมไทยกับภาวะการหลอกตัวเอง

เมื่อวันที่ 19 กันยายน 2554 ณ สถาบันเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา มหาวิทยาลัยแห่งชาติสิงคโปร์ จัดงานสัมมนาทางวิชาการเรื่อง ‘Five years after the military coup: Thailand political development since Thaksin’s Downfall’ (5 ปีหลังการรัฐประหาร: การพัฒนาทางการเมืองไทยตั้งแต่การล่มสลายของทักษิณ) โดยมีนักวิชาการด้านไทยศึกษาร่วมอภิปรายหลายท่าน เช่น ธงชัย วินิจจะกูล เดวิด เสตร็กฟัสส์ แอนดรูว์ วอล์กเกอร์ เป็นต้น

‘Two elephants in the room’
ธงชัยอภิปรายถึงสำนวน ‘Elephants in the room’ ซึ่งหมายถึงสิ่งหรือปัญหาใหญ่ที่อยู่ต่อหน้าต่อตา หากแต่ไม่มีใครกล้าที่จะพูดถึง ซึ่งในที่นี้ เขากล่าวถึงช้างสองตัว โดยช้างตัวแรก เป็น ‘ช้างเผือก’ และช้างตัวที่สองคือ ‘ช้างบ้าน’ และในการที่จะออกจากวิกฤติการณ์การเมืองไทย ช้างสองตัวนี้ จำเป็นจะต้องได้รับการยอมรับว่ามีตัวตนอยู่จริง และนำมาอภิปรายร่วมกัน เพื่อนำไปสู่การประนีประนอมระหว่างฝ่ายต่างๆ ที่ขัดแย้งในสังคมไทย

สำหรับช้างตัวแรก ธงชัยกล่าวถึง ‘Royal Democracy’ ซึ่งหมายถึงสิ่งซึ่งเรียกว่า ‘ประชาธิปไตยแบบไทยๆ’ หรือประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข อันมีความขัดแย้งในตัวเอง ซึ่งความขัดแย้งระหว่างอาณัติจากประชาชน และอิทธิพลของราชวงศ์ (Royal dominant) นี้ สามารถดำเนินไปได้ถึงจุดหนึ่ง แต่ในท้ายที่สุดแล้ว สองอย่างนี้จะถึงจุดที่ขัดแย้งกันและดำเนินต่อไปไม่ได้อีก ซึ่งธงชัยมองว่า ในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา ความขัดแย้งดังกล่าว เปรียบได้เหมือนกันหลุมดำที่ดูดสรรพสิ่งทุกอย่างหายไปในหลุมดำนั้นและถึงแม้ว่าจะมีปัจจัยและเหตุผลหลายอย่างที่นำไปสู่การรัฐประหารในปี 2549 และมีส่วนในวิกฤติการณ์การเมืองในรอบ 4-5 ปีที่ผ่านมา แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดที่คนไม่ค่อยจะพูดถึงมากนัก คือประเด็นที่ว่า สถาบันกษัตริย์มีส่วนเกี่ยวข้องในการเมือง ซึ่งเขามองว่า เป็นหนึ่งในปัจจัยหลักที่มีส่วนในวิกฤติการณ์การเมืองที่เกิดขึ้น

อ่านต่อ....
http://www.prachatai.com/journal/2011/09/37089