ประกาศนิติราษฎร์ ฉบับที่ ๓๘
โดย ฐาปนันท์ นิพิฏฐกุล
เมื่อเร็ว ๆ นี้
สังคมไทยได้รับฟังแนวคิดบางอย่างเกี่ยวกับ “การแช่แข็ง”
ซึ่งเท่าที่ผู้เขียนเข้าใจ ก็คงจะหมายความในทำนองว่า
จะต้องหันกลับไปใช้วิธีการ “เก็บรักษา” สิ่งซึ่งตนต้องการไว้ใน
“ลักษณะฝืนต่อเงื่อนไขของความเปลี่ยนแปลง” ในทุก ๆ ทางที่เป็นไปได้
อีกนัยหนึ่ง ผู้เสนอความคิดนี้นั้นไม่คำนึงเลยว่า
“สภาพความเป็นจริงที่เห็นประจักษ์ชัด” อยู่นั้นจะเป็นเช่นไร
หวังเพียงการแช่แข็งจะช่วยแก้ปัญหาเกี่ยวกับการเผชิญหน้ากับความเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นได้เป็นอย่างดี
ซึ่งก็อาจจะเป็นประสบการณ์ส่วนตัวและทัศนคติที่ถูกปลูกฝังมายาวนานของผู้
กล่าวก็เป็นได้
ในทัศนะของผู้เขียน จึงใคร่ที่จะตั้งปัญหาว่าเราจะสามารถ “แช่แข็ง” ทุกสิ่งทุกอย่างได้ตามความปรารถนาของเรากระนั้นหรือบังเอิญว่า ผู้เขียนเคยสนใจอ่านชีวประวัติและงานของชาร์ลส์ ดาร์วิน
อยู่บ้าง
เลยทำให้นึกถึงสิ่งที่ดาร์วินได้เคยอธิบายโดยตนเองพอจะจับใจความได้ว่า
การที่สิ่งมีชีวิตหนึ่ง ๆ
ต้องต่อสู้เพื่อปรับตัวให้เข้ากับบรรดาสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นและสภาพทาง
ภูมิศาสตร์กายภาพอื่น ๆ
ที่แวดล้อมตนอยู่นั้นได้ก่อให้เกิดความหลากหลายและความเปลี่ยนแปลงของสาย
พันธุ์ในเวลาต่อมา และนี่คือกุญแจสำคัญของความอยู่รอด
ซึ่งย่อมแสดงว่าตามกฎธรรมชาติแล้ว
การดำรงชีวิตของสรรพสัตว์ย่อมอาศัยการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมอยู่เสมอ
และจะต้องพร้อมอยู่เสมอด้วยเช่นกันสำหรับความเปลี่ยนแปลง
เพราะผู้ที่เหมาะสมและสนองตอบต่อความเปลี่ยนแปลงได้ที่สุดเท่านั้นจึงจะยัง
คงมีชีวิตรอดได้
ที่ว่ามานั้นเป็นกฎธรรมชาติทางชีววิทยาโดยตรง แต่หากเราลองหันกลับมาสำรวจมนุษย์กันบ้าง
คำ
ถามก็คือ การอยู่ร่วมกันเป็นสังคมหนึ่ง ๆ ของหมู่มนุษย์นั้น
สังคมมนุษย์ไม่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงกระนั้นหรือ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเปลี่ยนแปลงในมิติต่าง ๆ
ที่น่าจะเห็นกันอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน เช่น สภาพเศรษฐกิจ สังคม
และในด้านสัมพันธภาพของอำนาจทางการเมือง
และยิ่งถ้าใช้ความคิดเรื่องแช่แข็งมาพิจารณาด้วยแล้ว
เราจะแช่แข็งสังคมมนุษย์เพื่อไม่ให้เผชิญกับความเปลี่ยนแปลงใด ๆ
เลยได้หรือไม่
ผู้เขียนไม่ประสงค์จะตอบคำถามที่ตนเองได้ตั้งไว้ข้างต้น
เพราะคงไม่ยากนักที่วิญญูชนปกติทั่วไปจะให้คำตอบในเรื่องนี้ได้
แต่ถ้าถามไปยังเจ้าของความคิดเรื่องแช่แข็งก็อาจจะได้คำตอบอีกลักษณะหนึ่ง
ที่กลั่นจากมันสมองและประสบการณ์อันยาวนานส่วนบุคคล
และคงเป็นคำอธิบายที่ยืดยาวออกไปยิ่งกว่านี้เป็นแน่
ปัญหาก็คือถ้าเช่นนั้น เจ้าของความคิดเรื่องแช่แข็งมุ่งเสนอความคิดเหล่านี้ออกสู่สังคมเพื่อเหตุผลใดกัน
ผู้เขียนเองก็พยายามนึกไปต่าง ๆ นานา ในการแสวงหาและใช้เหตุผลมาวิเคราะห์ความเป็นไปได้ แต่ก็มาสะดุดในสิ่งที่เคยผ่านตามาแล้วที่ว่า
(อ่านต่อ)
http://www.enlightened-jurists.com/blog/72
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น